Rezerwaty rezerwat MIĘDZYRZECZE
Zachowanie fragmentu Puszczy Knyszyńskiej odznaczającego się urozmaiconą rzeźbę terenu oraz występowaniem licznych źródlisk.
Powierzchnia (ha): 249,86
Rok utworzenia: 1990
Powstały na podstawie aktu:
Zarządzenie MOŚZNiL z 25.06.1990 r. (M.P. z Nr 31, poz. 248)
Cel ochrony:
Zachowanie fragmentu Puszczy Knyszyńskiej odznaczającego się urozmaiconą rzeźbą terenu oraz występowaniem licznych źródlisk.
Opis:
typ rezerwatu: leśny
Położony w północno-wschodniej części Puszczy Knyszyńskiej (Rys. 25) w obrębie Sokółka Nadleśnictwa Supraśl, na północ od miejscowości Międzyrzecze (Rys. 29). Dojazd autobusem PKS do przystanku Kopna Góra 2 km na południe od rezerwatu. Celem rezerwatu jest zachowanie w naturalnym stanie Fragmentu Puszczy Knyszyńskiej odznaczającego się typowo dla Puszczy wykształconymi zbiorowiskami leśnymi i obecnością rzadkich składników flory, wśród których jest wiele gatunków podlegających ochronie prawnej. Teren rezerwatu odznacza się urozmaiconą rzeźbą. występują tu liczne wyniesienia o stromych stokach i znacznych wysokościach względnych. Różnice wysokości bezwzględnych wynoszą 30 m (od 137 do 167 m n.p.m.). W zachodniej części rezerwatu występuje zatorfiona dolina, dnem której płynie wartki strumień Kowszówka zasilany różnymi źródliskami. Głownym typem lasu na terenie rezerwatu jest bór mieszany Calamagrostio-Piceetum z drzewostanem złożonym z sosny z dużym udziałem świerka. Świerk występuje też bardzo licznie w podroście i podszycie wykazując wyraźną ekspansję charakterystyczną ogólnie dla tego typu lasu. w warstwie krzewów nieliczną domieszkę stanowi leszczyna oraz dąb i jarzębina, rzadziej wiciokrzew, suchodrzew i trzmielina brodawkowata. W runie złożonym głównie z borówki czarnej występuje dość licznie trzcinnik leśny Calamagrostis arundinacea, konwalia dwulistna Majanthemum bifolium i inne oraz gatunki ciepłolubne jak kończyna długokłosa Trifolium rubens dzwonek brzoskwiniolistny Campanula persicifolia, kokoryczka wonna Polygonatum odoratum oraz gatunki chronione: tajęża jednostronna Goodyera repens, arnika górska Arnica montana, lilia złotogłów Lilium martagon. W kilku miejcach , na niedużych powierzchniach (oddział 165, 184), na siedlisku boru mieszanego występują młodniki brzozowe powstałe z samosiewu na miejscu zrębów zupełnych z licznym podszytem świerkowym z domieszką dębu. W południowo-wschodniej części rezerwatu, na wyniesieniach, na kilkuarowych powierzchniach występuje trzcinnikowo- sosnowy kserotermiczny bór mieszanyCalamagrostio Pinetum z licznymi gatunkami ciepłolubnymi w runie, jak pięciornik biały Potentilla alba, lepnica zwisła Silene nutans, traganek duński Astragalus danicus, kończyna długokłosa Trifolium rubens, naparstnica zwyczajna Digitalis grandiflora. Głównie w tym zespole leśnym rośnie sasanka otwarta Pulsatilla patens. Na stokach wyniesień wśród boru mieszanego występuje w wielu miejscach bór sosnowy Vacinnio vitis-idaeae-Pinetum z dominacją w runie borówki czarnej i borówki brusznicy. W obniżeniach między wyniesieniami i w sąsiedztwie doliny strumienia Kowszówka występuje leszczynowo świerkowy las mieszany Corylo0Piceetum, odznaczający się obecnością dębu w drzewostanie oraz graba i rzadko lipy w podroście, a w warstwie krzewów bujnie rozwija się leszczyna. W dośc bogatym runie spotyka się gatunki chronione, jak wawrzynek wilczełyko daphne mezereum, lilia złotogłów Lilium martagon i orlik pospolity Aguilegiavulgaris. Elementem bardzo wzbogacającym szatę roślinną rezerwatu jesy dolina strumienia Kowszówka. Nad samym brzegiem strumieniem występuje łęg jesionowo-olszowy Circaeo Alnetum. Rosną tu m.in. obecnie dość rzadkie składniki naszej flory jak parzydło leśne Aruncus silvester rutewka orlikolistna Thalictrum aquilegiifolium, szczyr trwały Mercurialis perennis, kokoryczka wielokwiatowa Polygonatum multiflorum, szakłak pospolity Rhamnus cathartica, perz psi Agropyron caninum oraz gatunki chronione: wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum, storczyk plamisty Dactylorhiza maculata, kruszczyk szreokolistny Epipactis helleborine, widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum, widłak wroniec Huperzia selago. W dolinie strumienia Kowszówka w wielu miejscach występują źródliska z typowo wykształconymi zbiorowiskami roślinności źródliskowej. W strumieniu odznaczającym sie wartkim nurtem znajdują sie głazy porośnięte mszakami, wśród których jest szereg gatunków rzadkich. Miejscami dno strumienia pokrywają kamienie tworzące bruk porośnięty mchami wodnymi. cennym uzupełnieniem roślinności leśnej rezerwatu jest też torfiasta łąka przylegająca do północno-zachodniego naroża oddziału 166. Rośnie tu wiele interesującychroślin, które w miarę postępu prac melioracyjnych zanikają, stając się coraz rzadszymi składnikami naszej flory. Przetrwać więc mogą tylko w rezerwatach.
Gmina, do której należy obiekt:
Szudziałowo
Plan ochrony przyrody (na pds. danych Biuletynu Informacji Publicznej UW Białystok):
Rozporządzenie Nr 19/03
Wojewody Podlaskiego
z dnia 16 lipca 2003 r.
w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Międzyrzecze”
Na podstawie art. 13 a ust. 6 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz.1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717) zarządza się, co następuje:
§ 1. 1. Ustanawia się plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Międzyrzecze” zwany dalej „Planem ochrony”.
2. Treść planu ochrony zawiera załącznik nr 1 do rozporządzenia.
3. Lokalizację rezerwatu przyrody przedstawia mapa stanowiąca załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 2. Plan ochrony obowiązuje do dnia 31 grudnia 2022 r.
§ 3. Nadzór nad wykonaniem rozporządzenia powierza się Wojewódzkiemu Konserwatorowi Przyrody.
§ 4. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie czternastu dni od daty jego ogłoszenia
w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego.
Wojewoda Podlaski
Marek Strzaliński
Załącznik nr 1
do rozporządzenia Nr 19/03
Wojewody Podlaskiego
z dnia.16 lipca 2003 r.
Planu ochrony dla rezerwatu przyrody ,,Międzyrzecze''
Rozdział 1
Dane ogólne
§ 1. Podstawą prawną ochrony rezerwatowej stanowi:
1) zarządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 czerwca 1990 roku w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. Nr 31, poz. 248);
2) obwieszczenia Wojewody Podlaskiego z dnia 16 stycznia 2002 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do dnia 31 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Podl.
Nr 2, poz. 39).
§ 2. 1. Powierzchnia rezerwatu wynosi 250,27 ha, z tego:
1) leśna zalesiona - 240,63 ha;
2) leśna związana z gospodarką leśną - 7,72 ha;
3) grunty rolne - Ł VI-1,06 ha;
4) grunty zakrzaczone - Lz VI - 0,86 ha.
2. Rezerwat jest położony:
1) wg podziału administracyjnego Polski: w województwie podlaskim, powiecie sokólskim, gminie Szudziałowo;
2) wg podziału przyrodniczo-geograficznego Polski: w prowincji Niżu Zachodnio-Rosyjskiego, podprowincji Wysoczyzny Podlasko-Białoruskiej, makroregionie Niziny Północnopodlaskiej, mezoregionie Wysoczyzny Białostockiej;
3) wg regionalizacji przyrodniczo-leśnej rezerwat ten położony jest w II Krainie Mazursko-Podlaskiej, w 5 Dzielnicy Wysoczyzny Bielsko-Białostockiej, w mezoregionie Puszczy Knyszyńskiej.
3. W granicach rezerwatu znajduje się:
1) kompleks leśny, obejmujący oddziały: 165, 166, 167 a, g, 184, 185, 202, 203, 204 a, b, c, d, f, g, h, 221, 222;
2) enklawa gruntów rolnych wsi Suchy Gród.
§ 3. Grunty rezerwatu stanowią własność:
1) Skarbu Państwa, w zarządzie Nadleśnictwa Supraśl - 249,21 ha.
2) grunty prywatne - 1,06 ha;
Rozdział 2
Charakterystyka i diagnoza stanu przyrody
§ 4. 1. Gleby leśne rezerwatu:
1) rdzawe bielicowe (RDb) - 1,87 ha;
2) rdzawe właściwe (RDw) - 204,69 ha;
3) rdzawe brunatne (RDbr) - 7,51 ha;
4) gruntowoglejowe właściwe (Gw) - 5,00 ha;
5) gruntowoglejowe murszaste (Gms) - 4,60 ha;
6) gruntowoglejowe murszowe (Gm) - 2,30 ha;
7) torfowe torfowisk niskich (Tu) - 21,44 ha;
8) czarne ziemie murszaste (CZms) - 1,80 ha.
2. Gleby rolnicze rezerwatu:
torfowa - Ł VI 1,06 ha.
§ 5. Siedliska przyrodnicze:
1) Typy siedliskowe: Bśw-1,37 ha, BMśw-212,95 ha, BMw-9,87 ha, LMw-16,44 ha,
Ol-0,86 ha.
2) Zespoły roślinne lasu:
a) Calamagrostio arundinaceae- Piceetum - 194,52 ha;
b) Betulo pubescentis-Piceetum - 12,37 ha;
c) Corylo-Piceetum - 12,31 ha;
d) Vaccinio myrtilli-Pinetum - 12,10 ha;
e) Sphagno girgensohnii-Piceetum - 8,70 ha;
f) Calamagrostio-Pinetum - 3,10 ha;
g) Vaccinio vitis- ideae Pinetum - 1,87 ha;
h) Piceo-Alnetum - 1,64 ha;
i) Circaeo-Alnetum - 1,30 ha;
j) Caricetum fusco-paniceae - 0,71 ha;
k) Carici elongatae-Alnetum - 0,70 ha;
l) Cardaminetum amarae - 0,60 ha;
m) Caricetum rostratae - 0,35 ha.
3) Gatunki panujące drzewostanów: So-208,99 ha, Św-24,27 ha, Brz-7,37 ha, Ol-0,86 ha;
4) Powierzchnie drzewostanów według klas wieku: Ia-3,27 ha, Ib-6,51 ha, IIa-0,72 ha, IIb-6,56 ha, IIIa-1,30 ha, IIIb-4,87 ha, IVa-16,41 ha, IVb-13,04 ha, Va-23,95 ha, VI-164,86 ha.
§ 6. W rezerwacie występuje siedlisko przyrodnicze - borealna świerczyna na torfie (Sphagno-girgensohnii-Piceetum) o powierzchni 8,70 ha wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzaju siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. Nr 92, poz. 1029).
§ 7. Rośliny dziko występujące w rezerwacie przyrody przedstawia tabela:
Lp.
Nazwa gatunkowa (polska i łacińska )
Liczebność
1.
Olsza czarna Alnus glutinosa
pojedynczo
2.
Brzoza omszona Betula pubescens
sporadycznie
3.
Brzoza brodawkowata Betula pendula
licznie
4.
Grab zwyczajny Carpinus betulus
sporadycznie
5.
Czeremcha zwyczajna Padus avium
sporadycznie
6.
Świerk pospolity Picea abies
licznie
7.
Sosna pospolita Pinus sylvestris
licznie
8.
Topola osika Populus tremula
pojedynczo
9.
Dąb szypułkowy Quercus robur
pojedynczo
10.
Jarząb pospolity Sorbus aucuparia
licznie
11.
Lipa drobnolistna Tilia cordata
sporadycznie
12.
Wrzos zwyczajny Calluna vulgaris
pojedynczo
13.
Leszczyna pospolita Corylus avellana
licznie
14.
Wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum *
sporadycznie
15.
Trzmielina zwyczajna Euonymus europaeus
sporadycznie
16.
Trzmielina brodawkowata Euonymus verrucosus
sporadycznie
17.
Kruszyna pospolita Frangula alnus •
licznie
18.
Jałowiec pospolity Juniperus communis
pojedynczo
19.
Wiciokrzew suchodrzew Lonicera xylosteum
pojedynczo
20.
Porzeczka alpejska Ribes alpinum
pojedynczo
21.
Porzeczka czerwona Ribes spicatum
sporadycznie
22.
Malina właściwa Rubus idaeus
licznie
23.
Borówka czarna Vaccinium myrtillus
licznie
24.
Borówka brusznica Vaccinium vitis-idaea
pojedynczo
25.
Kalina koralowa Viburnum opulus •
sporadycznie
26.
Krwawnik pospolity Achillea millefolium
pojedynczo
27.
Podagrycznik pospolity Aegopodium podagraria
sporadycznie
28.
Mietlica pospolita Agrostis vulgaris
pojedynczo
29.
Dąbrówka rozłogowa Ajuga reptans
pojedynczo
30.
Zawilec gajowy Anemone nemorosa
pojedynczo
31.
Pajęcznica gałęzista Anthericum ramosum
pojedynczo
32.
Orlik pospolity Aquilegia vulgaris *
sporadycznie
33.
Kopytnik pospolity Asarum europaeum •
sporadycznie
34.
Trzcinnik leśny Calamagrostis arundinacea
licznie
35.
Klinopodium pospolite Clinopodium vulgare
pojedynczo
36.
Knieć błotna Caltha palustris
sporadycznie
37.
Rzeżucha łąkowa Cardamine pratensis
sporadycznie
38.
Turzyca palczasta Carex digitata
sporadycznie
39.
Turzyca długokłosa Carex elongata
pojedynczo
40.
Turzyca żółta Carex flava
sporadycznie
41.
Turzyca pospolita Carex fusca
sporadycznie
42.
Turzyca pagórkowata Carex montana
sporadycznie
43.
Turzyca rzadkokłosa Carex remota
sporadycznie
44.
Turzyca dzióbkowata Carex rostrata
sporadycznie
45.
Turzyca prosowata Carex panice
sporadycznie
46.
Turzyca gwiazdkowata Carex echinata
pojedynczo
47.
Wierzbówka kiprzyca Chamaenerion angustifolium
sporadycznie
48.
Pomocnik baldaszkowy Chimaphila umbellata *
pojedynczo
49.
Śledziennica skrętolistna Chrysosplenium alternifolium
sporadycznie
50.
Czartawa drobna Circaea alpina
pojedynczo
51.
Konwalia majowa Convallaria majalis •
licznie
52.
Pępawa błotna Crepis paludosa
pojedynczo
53.
Śmiałek darniowy Deschampsia caespitosa
sporadycznie
54.
Wierzbownica górska Epilobium montanum
sporadycznie
55.
Wierzbownica błotna Epilobium palustre
sporadycznie
56.
Wierzbownica bladoróżowa Epilobium roseum
sporadycznie
57.
Wełnianka szerokolistna Eriophorum latifolium
sporadycznie
58.
Kostrzewa olbrzymia Festuca gigantea
sporadycznie
59.
Kostrzewa owcza Festuca ovina
pojedynczo
60.
Kostrzewa łąkowa Festuca pratensis
sporadycznie
61.
Kostrzewa czerwona Festuca rubra
sporadycznie
62.
Wiązówka błotna Filipendula ulmaria
sporadycznie
63.
Poziomka pospolita Fragaria vesca
licznie
64.
Gajowiec żółty Galeobdolon luteum
pojedynczo
65.
Przytulia błotna Galium palustre
pojedynczo
66.
Przytulia bagienna Galium uliginosum
sporadycznie
67.
Bodziszek cuchnący Geranium robertianum
sporadycznie
68.
Bodziszek czerwony Geranium sanguineum
sporadycznie
69.
Tajęża jednostronna Goodyera repens *
sporadycznie
70.
Bluszcz pospolity Hedera helix *
sporadycznie
71.
Przylaszczka pospolita Hepatica nobilis •
pojedynczo
72.
Jastrzębiec kosmaczek Hieracium pilosella
sporadycznie
73.
Jastrzębiec baldaszkowy Hieracium umbellatum
sporadycznie
74.
Niecierpek pospolity Impatiens noli-tangere
sporadycznie
75.
Strzęplica Koeleria polonica
sporadycznie
76.
Groszek czerniejący Lathyrus niger
sporadycznie
77.
Groszek żółty Lathyrus pratensis
sporadycznie
78.
Groszek wiosenny Lathyrus vernus
sporadycznie
79.
Rzęsa drobna Lemna minor
sporadycznie
80.
Rzęsa trójrowkowa Lemna trisulca
sporadycznie
81.
Lilia złotogłów Lilium martagon *
sporadycznie
82.
Kosmatka owłosiona Luzula pilosa
licznie
83.
Firletka poszarpana Lychnis flos-cuculi
sporadycznie
84.
Tojeść pospolita Lysimachia vulgaris
sporadycznie
85.
Konwalijka dwulistna Maianthemum bifolium
masowo
86.
Pszeniec zwyczajny Melampyrum pratense
masowo
87.
Perłówka zwisła Melica nutans
pojedynczo
88.
Miodownik melisowaty Melittis melissophyllum •
sporadycznie
89.
Mięta nadwodna Mentha aquatica
sporadycznie
90.
Możylinek trójnerwowy Moehringia trinervia
pojedynczo
91.
Sałatnik leśny Mycelis muralis
sporadycznie
92.
Niezapominajka błotna Myosotis palustris
pojedynczo
93.
Storczyk krwisty Orchis incarnata *
sporadycznie
94.
Storczyk szerokolistny Orchis latifolia *
sporadycznie
95.
Szczawik zajęczy Oxalis acetosella
licznie
96.
Czworolist pospolity Paris quadrifolia
sporadycznie
97.
Gruszyczka zielonawa Pyrola chlorantha
sporadycznie
98.
Gruszyczka jednostronna Pyrola secunda
pojedynczo
99.
Babka lancetowata Plantago lanceolata
sporadycznie
100.
Wiechlina Poa angustifolia
licznie
101.
Wiechlina zwyczajna Poa trivialis
sporadycznie
102.
Kokoryczka wonna Polygonatum odoratum
pojedynczo
103.
Pięciornik kurzyślad Potentilla erecta
pojedynczo
104.
Piórosz pierzasty Ptilium crista castrensis •
sporadycznie
105.
Jaskier ostry Ranunculus arce
sporadycznie
106.
Jaskier rozłogowy Ranunculus repens
sporadycznie
107.
Szelężnik spóźniony Rhinanthus serotinus
sporadycznie
108.
Szczaw zwyczajny Rumex acetosa
sporadycznie
109.
Malina kamionka Rubus saxatilis
pojedynczo
110.
Fałdownik trzyrzędowy Rhitidiadelphus triquestrus •
wyspowo
111.
Wężymord humilis Scorzonera humilis
sporadycznie
112.
Nawłoć pospolita Solidago virgaurea
pojedynczo
113.
Gwiazdnica wielkokwiatowa Stellaria holostea
sporadycznie
114.
Gwiazdnica gajowa Stellaria nemorum
sporadycznie
115.
Czarcikęs łąkowy Succisa pratensis
sporadycznie
116.
Siódmaczek leśny Trientalis europaea
licznie
117.
Koniczyna dwukłosowa Trifolium alpestre
sporadycznie
118.
Koniczyna łąkowa Trifolium pratense
sporadycznie
119.
Koniczyna biała Trifolium repens
sporadycznie
120.
Pokrzywa zwyczajna Urtica dioica
licznie
121.
Przetacznik bobowniczek Veronica beccabunga
sporadycznie
122.
Przetacznik ożankowy Veronica chamaedrys
pojedynczo
123.
Przetacznik leśny Veronica officinalis
pojedynczo
124.
Wyka płotowa Vicia sepium
sporadycznie
125.
Fiołek psi Viola canina
sporadycznie
126.
Fiołek przedziwny Viola mirabilis
sporadycznie
127.
Fiołek błotny Viola palustris
sporadycznie
128.
Fiołek Rivina Viola riviniana
pojedynczo
129.
Fiołek leśny Viola sylvestris
pojedynczo
130.
Pajęcznica samicza Athyrium filix-femina
pojedynczo
131.
Drabik drzewkowaty Climacium dendroides •
sporadycznie
132.
Widłoząb miotlisty Dicranum scoparium
sporadycznie
133.
Widłoząb fałdowany Dicranum undulatum
pojedynczo
134.
Nerecznica samcza Dryopteris filix-mas
sporadycznie
135.
Nerecznica krótkoostna Dryopteris carthusiana
licznie
136.
Rokietnik pospolity Entodon schreberi
licznie
137.
Skrzyp łąkowy Equisetum pratense
sporadycznie
138.
Skrzyp leśny Equisetum sylvaticum
pojedynczo
139.
Gajnik lśniący Hylocomium splendens •
licznie
140.
Widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum *
sporadycznie
141.
Merzyk pokrewny Mnium affine
pojedynczo
142.
Merzyk Mnium elatum
pojedynczo
143.
Merzyk falisty Mnium undulatum
pojedynczo
144.
Pleszanka pospolita Pellia epiphylla
sporadycznie
145.
Skosatka Plagiochila maior
sporadycznie
146.
Płonnik Polytrichum attenuatum
pojedynczo
147.
Orlica pospolita Pteridium aquilinum
pojedynczo
148.
Torfowiec Sphagnum apiculatum •
sporadycznie
149.
Torfowiec szerokolistny Sphagnum palustre •
pojedynczo
150.
Tujowiec tamaryszkolistny Thuidium tamariscifolium
pojedynczo
* - gatunki objęte ochroną całkowitą
• - gatunki objęte ochroną częściową
§ 8. Zwierzęta dziko występujące w rezerwacie przyrody:
Na terenie rezerwatu oraz niedalekim sąsiedztwie stwierdzono występowanie 154 gatunków ptaków, w tym 101 gatunków lęgowych. Rezerwat jest również ostoją i miejscem bytowania wielu gatunków drobnych ssaków. Spotyka się tu takie gatunki jak: rzęsorek rzeczek (Neomys fodiens), ryjówka aksamitna (Sorex araneus), nornica ruda (Clethrionomys glareolus), darniówka zwyczajna (Microtus subterraneus), smużka (Sicista betulina), orzesznica (Muscardinus avellana), nornik bury (Microtus agrestis) zwyczajny (M. arvalis) i północny. Z dużych ssaków występuje tu: jeleń (Cervus elaphus), łoś (Alces alces), sarna (Capreolus capreolus), dzik (Sus scrofa), ryś (Lynx lynx). W dolinie strumienia występują bobry (Castor fiber).
Rozdział 3
Cele Ochrony
§ 9. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie fragmentu Puszczy Knyszyńskiej z licznymi źródliskami i zbiorowiskami roślinnymi, jak też wielu chronionych gatunków roślin.
Rozdział 4
Obszary ochrony częściowej
§ 10. Obszar ochrony częściowej obejmuje 250,27 ha.
Na terenie rezerwatu Międzyrzecze nie została wprowadzona ochrona ścisła czy też krajobrazowa.
Rozdział 5
Program działań ochronnych
§ 11. Obszary ochrony częściowej.
Działania ochronne
Zakres działań
unaturalnienie drzewostanów
regulacja składu gatunkowego upraw i młodników z uwzględnieniem typów siedlisk (czyszczenie wczesne, późne, stabilizacyjne i sanitarne)
monitorowanie stanu lasu i zagrożeń drzewostanów
kontrola stanu sanitarnego
ograniczanie stosowania preparatów chemicznych na rzecz biologicznych
- stosowanie bio-olejów w pilarkach spalinowych
- pułapki feromonowe
Rozdział 6
Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody
§ 12. Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody przedstawia tabela:
Lp.
Zagrożenia
Sposób eliminacji
i minimalizacji zagrożeń
Kto realizuje
1.
zagrożenia ze strony grzybów (huba i opieńka) oraz uszkodzenia
w częściach odziomkowych drzew
unikać zranień, zrywkę drewna prowadzić po uprzednio wyznaczonych szlakach ciągnikiem nasiębiernym
Nadleśniczy
2.
używanie środków chemicznych w ochronie drzewostanów przyległych do rezerwatu
zakaz używania
Nadleśniczy
3.
postępujące obniżenie poziomu wód gruntowych
działania zmierzające do poprawy retencji w rezerwacie (tolerowanie stanowisk bobrów)
Nadleśniczy
4.
zgryzanie nasadzeń w uprawie
zabezpieczyć
Nadleśniczy
Rozdział 7
Obszary i sposoby udostępniania rezerwatu dla celów naukowych i turystycznych
§ 13. Obszary i sposoby udostępniania rezerwatu dla celów naukowych i turystycznych przedstawia tabela:
Lp.
Cel udostępniania
Obszary udostępniania
Sposób udostępniania
Kto realizuje
1.
badania naukowe
teren rezerwatu
zgoda na wejście
Wojewoda Podlaski
2.
turystyka
po wyznaczonych w terenie szlakach poprowadzonych po drogach leśnych
turystyka piesza, konna, rowerowa oraz na przejazdy ludności miejscowej ciągnikami wraz ze sprzętem rolniczym
Nadleśniczy
Rozdział 8
Opis sposobów ochrony
§ 14. Ochrona gleb polegać będzie na stosowaniu bio-olejów w pilarkach spalinowych.
§ 15. 1. Ochrona ekosystemów leśnych polegać będzie na:
1) dostosowaniu okresu pozyskania drewna do terminów najmniejszego zagrożenia lasu od owadów, wiatru i śniegu oraz możliwości wykorzystania przez zwierzynę płową cienkiej kory na drzewach leżących, a także do okresów nie kolidujących z porą wyprowadzania lęgów przez ptaki;
2) upewnieniu się, że przed przystąpieniem do prac pielęgnacyjnych czy na terenie objętym zabiegiem nie występują rośliny prawnie chronione;
3) prowadzeniu zrywki drewna ciągnikami nasiębiernymi;
4) unikaniu metod wyznaczania i znakowania drzew poprzez ich ranienie;
5) stosowaniu środków technicznych osłaniających drzewa przed uszkodzeniami w trakcie zrywki;
6) preferowaniu środków technicznych w zabezpieczaniu upraw i młodników;
7) kontroli stanu sanitarnego drzewostanów;
8) stosowaniu pułapek feromonowych do zwalczania i prognozowania pojawu szkodników wtórnych;
9) ochronie drapieżnej entomofauny.
2. Należy wykonywać zabiegi pielęgnacyjne drzewostanów poprzez regulację stanu gatunkowego zgodnie z siedliskiem, kierując się następującymi wskazaniami:
Typ siedliskowy lasu
Zespól leśny
Warianty składów gatunkowych drzewostanów
w poszczególnych fazach rozwojowych
Faza inicjalna
Faza optymalna
Faza terminalna
Bór świeży
Vaccinio vitis-ideae-Pinetum
So 80-100
Brzb 10-20
Św -
70-90
5-10
do 5
40-70
-
5-10
Bór mieszany świeży
Calamagrostio-Pinetum
So 70-90
Db 10-30
Brzb 5-10
50-70
20-30
do 5
30-60
20-40
-
Calamagrostio-Piceetum
So 85-95
Św 5-15
Db 10-20
Brzb 5-10
Os do 5
Gb -
Lp -
Kl -
30-50
30-50
5-10
do 5
do 5
do 5
do 5
do 5
20-40
40-70
do-5
-
-
do-5
do-5
do-5
Vaccinio vitis-ideae-Pinetum
So 70-90
Św 0-5
Brzb 10-20
Os 5-10
50-70
10-20
do 5
do 5
40-60
10-30
-
-
Corylo-Piceetum
Św 30-40
So 40-50
Db 20-30
Lp 5-10
Kl 5-10
Brzb do 5
Os do 5
40-60
20-30
10-20
5-10
do 5
do 5
do 5
40-70
5-20
5-10
5-10
do 5
do 5
-
Vaccinio myrtilli-Pinetum
Bór mieszany wilgotny
So 30-50
Św 10-20
Db 5-10
Brzom 5-10
Ol do 5
Kl do 5
Lp -
40-50
10-30
do 5
do 5
do 5
do 5
do 5
40-60
20-30
do 5
do 5
-
-
-
Betulo pubescentis-Piceetum
Bór mieszany wilgotny
Brzom 40-50
Św 30-50
Ol 20-30
So 5-10
Os -
30-60
20-40
10-20
do 5
do 5
20-40
10-40
5-20
d0 5
-
Las mieszany wilgotny
Sphagno Girgensohnii-Piceetum
Św 40-60
Ol 20-30
So 20-30
Brzom 10-20
50-70
10-20
10-20
5-10
60-80
5-20
5-20
-
Piceo-Alnetum
Ol 50-60
Św 30-40
Js 10-20
Brzom 5-10
Db Wz -
30-60
30-50
5-10
do 5
5-10
30-60
30-60
do 5
-
do 5
Vaccinio myrtilli-Pinetum
So 30-50
Db 5-10
Brzom 5-10
Św do 5
Ol do 5
Kl -
Lp -
40-50
10-20
10-20
10-20
do 5
do 5
do 5
40-60
10-20
5-10
10-20
do 5
-
-
Circaeo-Alnetum
Ol 50-60
Js 30-40
Db 5-10
Wz 5-10
Lp 5-10
Os 5-10
Brzb do 5
Kl 5-10
Czm 5-10
40-70
30-60
do 5
do 5
do 5
do 5
do 5
do 5
5-10
30-60
20-60
do 5
do 5
do 5
-
-
do 5
do 5
Oles
Carici elongatae-Alnetum
Ol 80-90
Js 10-20
Św 5-10
Brzom 5-10
Czm -
50-70
10-30
5-20
do 5
5-10
30-70
5-30
5-20
do 5
do 5
§ 18. Ochrona gatunków zwierząt dziko występujących i ich siedlisk polegać będzie na:
1) wykonywaniu inwentaryzacji gatunków szczególnej troski;
2) stabilizacji stosunków wodnych;
3) wzbogacaniu nisz ekologicznych, w tym ochrona drzew murszastych, dziuplastych i martwych;
4) ograniczeniu penetracji rezerwatu do ściśle określonych tras, zachowaniu ciszy;
5) przestrzeganiu zakazów zawartych w akcie prawnym ustanawiającym rezerwat.
§ 19. Lokalizację miejsc obiektów infrastruktury turystycznej i edukacyjnej ustala się następująco:
Urządzenie, obiekt
Lokalizacja
Opis urządzenia
tablica informacyjna
oddz 221a
oddz.165b
tablica informująca o powierzchni i zakazach rezerwatu
Rozdział 9
Ustalenia do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
§ 20. Przeznaczenie terenu przyległego do rezerwatu. Obszary przyległe do granic rezerwatu „Międzyrzecze” winne pozostać w dotychczasowym przeznaczeniu, tj. jako tereny rolno-leśne.
Rozdział 10
Zadania ochronne oraz sposoby ich wykonywania
§ 21. Plan zabiegów pielęgnacyjno-ochronnych przedstawia tabela:
Lp.
Zadanie ochronne
Lokalizacja
Powierzchnia manipulacyjna
(ha)
Jednostka realizująca
1.
czyszczenia wczesne
166 d, 165c
2,41
Nadleśniczy
2.
czyszczenia późne
184f, 204c
6,51
Nadleśniczy
3.
trzebieże w przegęszczeniach
- 165d (6 Brz 40 lat 4 Św 35 lat, zd. 0,7 faza drągowiny BMśw),
- 184a (5 Św, 5 Brz 30 lat zd. 0,8 faza drągowiny BMśw),
- 184d (5 Św, 5 Brz 30 lat zd. 0,8 faza drągowiny BMśw),
- 204a (6 So, 2 Brz, 1at, Św 60 lat, 1 Św 40 lat. zd. 0,8 faza drągowiny BMśw),
- 204b (8 So 2 Brz 42 lat zd. 0,8 faza drągowiny BMśw),
- 204h (6 So, 3 Brz, 1Św 37 lat zd. 0,8 faza drągowiny BMśw).
9,83
Nadlśniczy
4.
kontrola stanu sanitarnego
165a, 165b, 166a, 166b, 167a, 167g, 184c, 184g, 185a, 185c, 202a, 202b, 202c, 203a, 203b, 203c, 203d, 221a, 221c, 222a, 222c, 222d, 222g, 222h
176,06
Nadleśniczy
5.
bez zabiegów gospodarczo-ochronnych
166c, 184b, 185b, 204d, 204f, 204g, 221b, 221d, 222b, 222f
46,68
Nadleśniczy
6.
bez zabiegów gospodarczo-ochronnych
E
1,06
prywatny właściciel gruntu

rezerwat MIĘDZYRZECZEZachowanie fragmentu Puszczy Knyszyńskiej odznaczającego się urozmaiconą rzeźbę terenu oraz występowaniem licznych źródlisk. |
Powierzchnia (ha): 249,86 Rok utworzenia: 1990 Powstały na podstawie aktu: Cel ochrony: Opis:
Gmina, do której należy obiekt:
Plan ochrony przyrody (na pds. danych Biuletynu Informacji Publicznej UW Białystok): Rozporządzenie Nr 19/03 Wojewody Podlaskiego z dnia 16 lipca 2003 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody „Międzyrzecze” Na podstawie art. 13 a ust. 6 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2001 r. Nr 99, poz. 1079, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz.1189 i Nr 145, poz. 1623, z 2002 r. Nr 130, poz. 1112 oraz z 2003 r. Nr 80, poz. 717) zarządza się, co następuje: § 1. 1. Ustanawia się plan ochrony dla rezerwatu przyrody „Międzyrzecze” zwany dalej „Planem ochrony”.
§ 2. Plan ochrony obowiązuje do dnia 31 grudnia 2022 r.
Wojewoda Podlaski Marek Strzaliński Załącznik nr 1 do rozporządzenia Nr 19/03 Wojewody Podlaskiego z dnia.16 lipca 2003 r. Planu ochrony dla rezerwatu przyrody ,,Międzyrzecze'' Rozdział 1 Dane ogólne § 1. Podstawą prawną ochrony rezerwatowej stanowi:
§ 2. 1. Powierzchnia rezerwatu wynosi 250,27 ha, z tego:
§ 3. Grunty rezerwatu stanowią własność:
Rozdział 2 Charakterystyka i diagnoza stanu przyrody § 4. 1. Gleby leśne rezerwatu:
§ 5. Siedliska przyrodnicze:
§ 6. W rezerwacie występuje siedlisko przyrodnicze - borealna świerczyna na torfie (Sphagno-girgensohnii-Piceetum) o powierzchni 8,70 ha wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 r. w sprawie określenia rodzaju siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie (Dz. U. Nr 92, poz. 1029). § 7. Rośliny dziko występujące w rezerwacie przyrody przedstawia tabela:
* - gatunki objęte ochroną całkowitą • - gatunki objęte ochroną częściową § 8. Zwierzęta dziko występujące w rezerwacie przyrody: Na terenie rezerwatu oraz niedalekim sąsiedztwie stwierdzono występowanie 154 gatunków ptaków, w tym 101 gatunków lęgowych. Rezerwat jest również ostoją i miejscem bytowania wielu gatunków drobnych ssaków. Spotyka się tu takie gatunki jak: rzęsorek rzeczek (Neomys fodiens), ryjówka aksamitna (Sorex araneus), nornica ruda (Clethrionomys glareolus), darniówka zwyczajna (Microtus subterraneus), smużka (Sicista betulina), orzesznica (Muscardinus avellana), nornik bury (Microtus agrestis) zwyczajny (M. arvalis) i północny. Z dużych ssaków występuje tu: jeleń (Cervus elaphus), łoś (Alces alces), sarna (Capreolus capreolus), dzik (Sus scrofa), ryś (Lynx lynx). W dolinie strumienia występują bobry (Castor fiber). Rozdział 3 Cele Ochrony § 9. Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie fragmentu Puszczy Knyszyńskiej z licznymi źródliskami i zbiorowiskami roślinnymi, jak też wielu chronionych gatunków roślin. Rozdział 4 Obszary ochrony częściowej § 10. Obszar ochrony częściowej obejmuje 250,27 ha. Na terenie rezerwatu Międzyrzecze nie została wprowadzona ochrona ścisła czy też krajobrazowa. Rozdział 5 Program działań ochronnych § 11. Obszary ochrony częściowej.
Rozdział 6 Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody § 12. Sposoby eliminacji i minimalizacji zagrożeń dla przyrody przedstawia tabela:
Rozdział 7 Obszary i sposoby udostępniania rezerwatu dla celów naukowych i turystycznych § 13. Obszary i sposoby udostępniania rezerwatu dla celów naukowych i turystycznych przedstawia tabela:
Rozdział 8 Opis sposobów ochrony § 14. Ochrona gleb polegać będzie na stosowaniu bio-olejów w pilarkach spalinowych. § 15. 1. Ochrona ekosystemów leśnych polegać będzie na:
§ 18. Ochrona gatunków zwierząt dziko występujących i ich siedlisk polegać będzie na:
§ 19. Lokalizację miejsc obiektów infrastruktury turystycznej i edukacyjnej ustala się następująco:
Rozdział 9 Ustalenia do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Rozdział 10 Zadania ochronne oraz sposoby ich wykonywania § 21. Plan zabiegów pielęgnacyjno-ochronnych przedstawia tabela:
|